اختیار خرید (Call option)

اصطلاح call، می‌تواند دو معنی داشته باشد. می‌تواند به قرارداد اختیاری اشاره کند که این حق (و نه الزام) را‌ به مالک آن می‌دهد تا مقداری مشخص از یک دارایی پایه را، به‌قیمتی معین و در مدت زمانی مشخص شده خریداری کند. (call) همچنین می‌تواند به مزایدهٔ خرید (Call Auction) نیز اشاره کند، زمانی که خریداران قیمت حداکثری قابل‌پذیرشی را برای خرید تنظیم می‌کنند، و فروشندگان نیز قیمت حداقلی رضایت‌بخشی را برای فروختن یک اوراق قرضه در یک مبادله تنظیم می‌کنند، همتاسازی خریداران و فروشندگان در این فرایند، موجب افزایش نقدینگی (liquidity) و کاهش نوسان در بازار می‌شود. گاهی از این مزایده به‌عنوان دستور خرید اختیار خرید (Call option) در بازار ( call market) یاد می‌شود.

قرارداد اختیار معامله سهام در نظام حقوقی ایران

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق اقتصادی - دانشگاه شهید بهشتی.

چکیده

قرارداد اختیار معامل هی سهام، از جمله قراردادهای مالی است. اوراق مالی که نمایند هی این قرارداد اختیار معامل هی سهام است، از اوراق مشتق هی مالی است که به عنوان اوراق بهادار در بازار سهام به طور وسیع مورد استفاده قرار میگیرد و نقش مهمی در کاهش ریسک و توسعه بازارهای مالی دارد. هدف اصلی این نوع قرارداد عل یالاصول مدیریت ریسک در نوسان قیم تهاست، اما در حال حاضر به عنوان یک ابزار مالی در جهت تحصیل سود در بازار سهام نیز مورد استفاده است. به موجب قرارداد اختیار سهام، دارند هی اختیار (خریدار) حق دارد –ونه تعه د– که مقدار معینی از کالای مشخص یا اسناد اختیار خرید (Call option) مالی را (دارایی یا اسناد پایه) با صادرکنند هی اختیار (فروشنده) تا قبل از سررسید (تاریخ انقضا / موعد اعمال اختیار) و به قیمت معینی (قیمت اعمال) معامله نماید. فروشنده یا صادرکنند هی اختیار نیز متقابلا متعهد است همینکه خریدار یا دارند اختیار خرید (Call option) هی اختیار حق خود را اعمال نمود، معامله را انجام دهد. خریدار، در مقابل این حق، مبلغی را به فروشنده و قرارداد اختیار خرید (Call option) ناظر به (Call Option) میپردازد (قیمت اختیار). قرارداد اختیار خرید را حق خری د نامند. (Put Option) اختیار فروش را قرارداد حق فروش موضوع قرارداد اختیار معامل هی سهام حسب مورد، خرید یا فروش کالا یا سهام ذیربط است که به صورت اوراق بهادا رِ قابل معامله صادر اختیار خرید (Call option) میشود و تا قبل از سررسید، در بورس قابل معامله است. خرید و فروش این اوراق تابع "دستو رالعمل معاملات قرارداد اختیار معامل هی س هام درورس" است که به تصویب هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار رسیده است. بهای اوراق بهادار ناظر به قرارداد اختیار معامله سهام در چارچوب بورس و به صورت "تسویه نقد ی" یا "نظام جایگزینی" انجام میشود که هر دو مکانیسم توسط بورس اختیار خرید (Call option) اوراق بهادار تهران تنظیم شده است. از نظر حقوقی، قرارداد اختیار معامله سهام به موجب قانون بازار اوراق بهادار مصوب آذرماه 1384 در حقوق ایران شناخته شده، با وجود این ماهیت حقوقی آن همواره مورد بحث بوده است. به طور کلی، قرارداد مذکور لاز مالاجرا و منجز است و در واقع یک تعهد یا قرارداد مستقل است که طرفین را ملزم میکند نسبت به خرید یا فروش کالای موضوع اختیار خرید (Call option) قرارداد اصلی، اقدام نمایند و از این حیث مانند سایر قراردادهای خصوصی، تابع قواعد عمومی قراردادهاست. م عذلک با توجه به اینکه اصولا اختیار معامله سهام مطابق تشریفات خاصی در بورس مبادله م یشود، میتوان آن را در شمار قراردادهای تشریفاتی هم دانست.